Երիտասարդ խեցգետինը

Արևն ու լուսինը

հաշվետվություն

Բակունց Մթնաձոր

1. Ավելացնում եք նոր նյութ  ՝
2. Անպայման ավելացնում եք մեր լոգոն

Պատասխանում եք հետևյյալ հարցերին՝

Անուն Ազգանուն՝ Գագիկ Սարիբեկյան

Ջոկատի անուն՝ Սևան
Կարգախոս՝ Նույն լիճը երկու անգամ չես մտնի, բայց Սևանում հավերժ կլողաս ու կվայելես։

Ջոկատի օրակարգ՝

1-ին շաբաթ

Ճամբարային օրակարգ

09:00-09:30` առավոտյան ընդհանուր պարապմունք

09:30 -14:00` ճամբարային նախագծեր

12:00-12:30` ընդմիջում

14:00-17:00` երկարացված օրվա տարատարիք ճամբար

Ծրագիրն ըստ օրերի՝

Մայիսի 27 երկուշաբթի

Ընդհանուր պարապմունք` 9.00-9.15
Ճամբարային անհատական պլանի քննարկում, բլոգային աշխատանք, օրվա աշխատանքի բաժանում
Ծանոթացում ճամբարականներով՝ խաղի միջոցով
Ընտրում ենք ջոկատի անունը, նկարում ենք լոգոն, որոշում կարգախոս
Սովետական մուլտերի թարգմանություն․ մուլտի ընտրություն
Quizz-ծրագրով հայրենագիտական վիկտորինայի կազմում
Պատրաստվում ենք Բարձունքի հաղթահարմանը
Հայրենագիտական խաղ, մրցույթ- ազգային խաղեր
11։05-11։50- Հետաքրքիր մաթեմատիկա Ջուլիետա Քերոբյանի հետ

Մայիսի 29 չորեքշաբթի

Ընդհանուր պարապմունք` 9.00-9.15
10։10-11։00- Լողի վայելք
Ֆուտբոլային հանդիպում
Խմորաքանդակների ստեղծում
Ճամբարային ֆեյշնի ֆլեշմոբ՝ սանրվածքների օր
Համեղ խոհանոց՝ պատրաստում ենք պաղպաղակ
Օրվա ամփոփում, հաջորդ օրվա անելիքներ
12։50-13։30- Ազգային երգի ուսուցում

Մայիսի 30 հինգշաբթի

Ընդհանուր պարապմունք` 9.00-9.15
Մարզական հանդիպում մայր դպրոցում
Համեղ խոհանոց- չորաբլիթներով, սերուցքով և մրգերով համեղ ուտեստ
11։55-13։30- Հետաքրքրաշարժ մաթեմատիկա Ջուլիետա Քերոբյանի հետ

Մայիսի 31  ուրբաթ

Ընդհանուր պարապմունք` 9.00-9.15

Բարձունքի հաղթահարում-ճամփորդություն

Երիտասարդ խեցգետինը մտածում էր. «Ինչո՞ւ իմ ընտանիքում բոլորը ետ-ետ են քայլում: Ուզում եմ առաջ քայլել սովորել, ինչպես գորտերը: Քիթս կկտրեմ, թե չկարողանամ սովորել»:
Խեցգետինն սկսեց թաքուն վարժություններ անել հարազատ գետի քարերի մեջ: Սկզբում շատ էր հոգնում.  Իրեն էս  ու էն կողմ էր տալիս, քերծում էր զրահն ու կոխկրտում ոտքերը: Բայց, քիչ – քիչ  վարժվեց: Այդպես է, չէ՞,  ամեն ինչ էլ կարելի է սովորել, եթե շատ ուզես:
Երբ արդեն վստահ էր, որ հասել է նպատակին, կանգնեց իր ընտանիքի անդամների առջև ու ասաց.
— Նայե՛ք:
Ու մի  հպարտ քայլքով գնաց առաջ:
-Զավա՛կս, – հուզմունքից լաց եղավ նրա մայրը,-Հո չե՞ս գժվել: Խելքդ գլուխդ հավաքիր, քայլի՛ր եղբայրներիդ նման, որ քեզ շատ են սիրում:
Իսկ եղբայրները նայում ու փռթկացնում էին:
Հայրը   խիստ հայացքով նայեց նրան, հետո ասաց.
-Դե հերի՛ք է: Եթե ուզում ես մեզ հետ մնալ, քայլիր  սովորական խեցգետինների նման: Եթե չես լսի մեզ, գետը մեծ է. գնա ու մեր մասին մոռացի՛ր:
Ճիշտ է՝ խեցգետնուկը սիրում էր իր հարազատներին, բայց  նա նաև հավատում էր, որ ինքը ճիշտ է, նա չէր կասկածում: Ի՞նչ պիտի աներ: Խեցգետինը համբուրեց մորը, հրաժեշտ տվեց հորն ու եղբայրներին ու ճամփա ընկավ դեպի մեծ աշխարհ:
Երբ անցնում էր գետով, գորտերը զարմանքից   շշմել էին: Էս տիկինները  հավաքվել էին իրար գլխի՝ սրանից-նրանից բամբասելու:
-Աշխարհը շուռ է եկել, -հեգնեց նրանցից մեկը,-նայեք այս խեցգետնին, ո՞վ է այսպիսի բան տեսել:
-Է՜, հարգանք չի մնացել,-ասաց մեկ ուրիշը:
-Վա՜յ, վա՜յ, վա՜յ, -հառաչեց երրորդը:
Բայց խեցգետնուկը շարունակեց  գնալ իր ճամփով: Մի քիչ հետո  լսեց, որ իրեն մի մեծ, ծեր, խեցգետին է կանչում, որը տխուր դեմք ուներ ու մեն-մենակ կանգնել էր մի քարի մոտ:
-Բարի  օր,-ասաց երիտասարդ խեցգետինը:
Ծերուկը երկար նայեց նրան, հետո ասաց.
-Այս ի՞նչ ես անում: Ես էլ, երբ երիտասարդ էի, քեզ նման մտածում էի, որ խեցգտիններին պիտի սովորեցնել դեպի առաջ քայլել: Բայց տես, թե ինչի հասա. ապրում եմ մեն-մենակ, ու խեցգետինները ավելի շուտ լեզուները կկտրեն, քան թե կխոսեն ինձ հետ: Քանի դեռ ուշ չէ, ականջ արա ինձ, ապրի՛ր բոլորի նման, ու մի օր, շնորհակալ կլինես այս խորհրդի համար:
Երիտասարդ խեցգետինը չգիտեր ինչ պատասխանել ու լուռ մնաց: Բայց ինքն իրեն ասում էր.
-Չէ՛, ե՛ս եմ իրավացի:
Նա հրաժեշտ տվեց ծեր խեցգետնին, հպարտ-հպարտ շարունակեց իր ճանապարհը:
Տեսնես հեռու կգնա՞: Կհասնի՞ երջանկության: Կուղղի՞ այս աշխարհի բոլոր ծռությունները: Մենք դա չգիտենք, նա դեռ շարունակում է քայլել այնպես, ինչպես որոշել է: Միայն կարող ենք նրան հաջողություն մաղթել՝ ասելով.
-Բարի ճանապարհ:

1. Թվարկիր այս պատմության հերոսներին: Յուրաքանչյուրին բնութագրիր մեկ դիպուկ բառով:

խեծգետին ֊ շատ էր սիրում սովերել նա չեր կարողանում առաջ քայլեր նա շատ էր երեվակայում

2. Բացատրիր հետևյալ միտքը՝ ամեն ինչ էլ կարելի է սովորել, եթե շատ ուզես:

այսինք եթե դու ուզում ես սովորել սովորկր իսկ եթե չես ուզում ուրեմ

Մի սովորիր։

3 Նշի՛ր ճիշտ պատասխանը։

Հայրն ինչո՞ւ խեցգետնին հեռացրեց իրենց մոտից։

Նա թաքուն վարժություններ էր անում գետի քարերի մոտ։

Նա չէր քայլում այնպես, ինչպես իր ընտանիքի անդամները։

Նա հոյակապ քայլքով առաջ էր գնում։

4 Խեցգետինն ինչո՞ւ արթնացրեց գորտերի մի խմբի զարմանքը։

Նա ճանապարհ էր ընկել դեպի մեծ աշխարհ։

Նա չափազանց շատ էր սիրում իր հարազատներին։

Նր քայլվածքը տարբերվում էր մյուս խեցգետինների քայլածքից։

5 Ի՞նչ խորհուրդ տվեց ծեր խեցգետինը խեցգետնուկին։

Շարունակել ճանապարհը

Քայլել այնպես, ինչպես բոլոր խեցգետինները

Քայլել առաջ, ինչպես ինքը որոշել է

6 Տեքստի <Հեգնեց նրանցից մեկը> արտահայտությունը տրվածներից որո՞վ կփոխարինեիր։

Հասկացրեց նրանցից մեկը

Ծաղրեց նրանցից մեկը

Հորդորեց նրանցից մեկը

7 Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են առաջացել ածականից։

Բարձրանալ, ճամփորդել, շողալ

Երկարել, սպիտակել, ուրախանալ

Փոքրանալ, թերթել, անձրևել

8 Տեքստից դո՛ւրս գրի՛ր գործողություն ցույց տվող բառեր, որոնք կատարվում են ներկա պահին։

սովորել քայլել

9 Տեքստում ո՞րն է <ճանապարհ> բառի հոմանիշը։

արահետ

10 Յուրաքանչյուր գոյականի դիմաց հատկանիշ ցույց տվո մեկ բառ գրի՛ր։

․․․․ խեցգետին. Մեծ

․․․․ գետ փոքր

․․․․ քայլք. Երկար

․․․․ հայացք ուրախ

12 Գրի՛ր տեքստում հադիպող հետևյալ բառերի հականիշները։

Երիտասարդ- ծեր

Խիստ- բարի

Հպարտ-

Լուռ- աղմուկ

14 Ավարտի՛ր նախադասությունը։

Երիտասարդ խեցգետինը լուռ մնաց, որովհետև․․․

15 Շարունակի՛ր պատմությունը։ Մտածի՛ր ու գրիր, թե հետո ի՞նչ եղավ խեցգետնի հետ:

Պատմությունդ վերնագրի՛ր և հրապարակի՛ր։

խեձգետինի մասին

Լինում են, չեն լինում, մի քւյր ու եբայր են լինում։ Քրոջ անունը Արև էր, եղբորը՝ Լուսին։

Արևը ժպտերես, ոսկեգույն վարսերով աղջիկ էր։ Նա հոգատար էր իր եղբոր՝ գեղեցկադեմ Լուսնի նկատմամբ։ Երբ լույսը բացվում էր, առաջինն ինքն էր արթնանում և իր ճառագայթները տարածում ամենուրեք։ Նա ջերմացնում էր մարդկանց, շունչ տալիս հողին։ Բոլոր ծաղիկները նազանքով բացվում ու ժպտում էին Արևին։ Բարեսիրտ էր Արևը և անչափ աշխատասեր։ Չէր խնայում ոչ մեկին իր լույսն ու ջերմությունը։

Լուսինը, տեսնելով, որ քույրը ջերմ սեր է վայելում բոլորի կողմից, որոշում է ինքն էլ երևալ մարդկանց։ <Դուրս կգամ քույրիկիս հետ, և բոլորը կիմանան, որ լույսն ու ջերմությունը միասին ենք ուղարկում։ Ես էլ կդառնամ սիրելի>,-մտածում է նա։ Եվ մի անգամ օրը ցերեկով Լուսինը դուրս եկավ ամպերի տակից ու կանգնեց Արևի կողքին։ Բայց որոշ ժամանակ անց Արևը մայր մտավ, պարզ երկինքը մռայլվեց, վրա հասավ գիշերը։ Հայտնվեցին աստղերը և նախատեցին Լուսնին․

-Այդ ինչո՞ւ էիր օրը ցերեկով անգործ կանգնել քրոջդ կողքին․ դու շատ ծույլ ես, զուր ենք մենք հավաքվել քո շուրջը։

Լուսինն ամաչեց։ Նա մտածեց, որ ուրիշի աշխատանքն իր վրա վերցնելը շատ ամոթալի է և շտապես Արևի մոտ։

-Քույրի՛ր ջան,-ասաց նա,-մինչև հիմա ես ոչինչ չեմ արել ո՛չ քեզ համար, ո՛չ էլ մարդկանց, որի պատճառով ամաչում եմ ցերեկով քեզ և նրանց երևալ։ Դու գիշերը պառկի՛ր ու հանգստացի՛ր, իսկ ես կշարունակեմ քո կիսատ գործը։

Մինչև հիմա էլ քույր ու եղբայր հաշտ ու խաղաղ հերթափոխում են իրար։ Արևը դուրս է գալիս ցերեկը, լուսինը՝ գիշերը։

Նշի՛ր ճիշտ պատասխանը։

1 Լուսինն ինչո՞ւ որոշեց երևալ և կանգնել Արևի կողքին։

Ուզում էր, որ ծաղիկները ժպտային իրեն։

Ուզում էր դառնալ բոլորի սիրելին։

Ուզում էր լույս ու ջերմություն տալ բոլորին։

Աստղերն ինչո՞ւ նախատեցին լուսնին։

Նա միայն գիշերն էր երևում։

Նա անգործ կանգնած էր Արևի կողքին։

Նա դուրս էր եկել ամպերի տակից։

Տեքստում ո՞ր իմաստով է գործածված <պարզ> բառը։

միամիտ, անկեղծ

ջինջ

հասարակ, սովորական

Նշված դարձվածքներից ո՞րն է արտահայտում <ոչինչ չանել> կպակցության իմաստը։

աչք չթարթել

գլուխը յուղել

ճանճ քշել

Տրված բառակապակցությունների ո՞րը դարձվածք չէ։

թև առնել

ձեռք առնել

սիրտ առնել

կոնֆետ առնել

Տեքստից դո՛ւրս գրիր Արևի արտաքինն ու բնավորությունը ներկայացնող նախադասությունները։

Արևը ժպտերես, ոսկեգույն վարսերով աղջիկ էր։

Տրված բարդ (բաղադրյալ) բառերն արտահայտի՛ր բառակապակցությամբ։

ժպտերես- ժպիտ երես

գեղեցկադեմ- գեղեցիկ դեմք

<Ոսկեգույն վարսերով> բառակապակցությունը արտահայտի՛ր մեկ բառով։

շողեր

Նախադասություններում ընդգծի՛ր գործողություն ցույց տվող արտահայտությունները։

Երբ լույսը բացվում էր, առաջինն ինքն էր արթնանում և իր ճառագայթները տարածում ամենուրեք։ Նա ջերմացնում էր մարդկանց, շունչ տալիս հողին։

Տեքստում գտի՛ր ժպտադեմ, գեղեցկատես, ոսկեծամ բառերի հոմանիշները։

Տրված ածակնների դիմաց մեկական գոյական գրիր։

ժպտադեմ- մեծ

բարեսիրտ- սիրս

հաշտ- ծույլ

ծույլ- խելացի

Ավարտի՛ր նախադասությունը։

Լուսինն ամաչեց, որովհետև նա

Նա մտածեց, որ ուրիշի աշխատանքն իր վրա վերցնելը շատ ամոթալի է

Ի՞նչ կպատմեր Լուսինը Արևին, երբ նրանք հանդիպեին երկնքում։

1 Բլոգում գտի՛ր <Իմ մասին> բաժինը, ծանոթացի՛ր բլոգի հեղինակի հետ։

այօ կա

2 Ուսումնասիրի՛ր բլոգի բաժինները։ Դրանցից ամենաշատը ո՞րը քեզ հետաքրքրեց, ինչո՞ւ։

մայրենին

3 Բլոգի ուսումնասիրություններից ելնելով, գրի՛ր, թե բլոգի հեղինակը ի՞նչ նախասիրություններ ունի և ի՞նչը քեզ հուշեց նման կարծիք ձևավորել։

նա սիրում էր ֆուտբոլ խաղալ։

4 Առանձնարո՛ւ այն նյութը, որը քեզ ամենաշատը դուր եկավ։

Մեծ գյուտարանի շարունակություն

Պատճառաբանի՛ր ընտրությունդ։

5 Բլոգի հեղինակը ինչպիսի՞ ընտանեկան նախագծեր է իրականացրել։

ոչ. մի

Նշի՛ր մի քանիսը։

6 Բլոգի հեղինակի <Ճամփորդություններ> բաժինը ուսումնասիրելով ի՞նչ կարող ես ասել։ Նշի՛ր այն վայրերը, որտեղ եղել է բլոգի հեղինակը։

գրքծ չունի

Ուսումնասիրելով բլոգի հեղինակի <Գրադարան> բաժինը, կարո՞ղ ես նշել, թե նա ինչպիսի՞ ստեղծագործություններ է նախընտրում։

բաժին չունի

Առանձնացրո՛ւ քեզ ամենաշատը դուր եկած ստեղծագործությունը

չունի

բաժին ունեն

։8 Ի՞նչ առաջարկություն կանեիր բլոգի հեղինակին՝ ուսումնական բլոէքոէքգի հետ կապված։

բաժին դներ ու բլոգ կարքի բերոր

9

Բլոգում տեղադրել բնագիտության բաժնի հղումը

2.Առանձնացնել երրորդ ուսումնական շրջանի այն նախագծերը, որին մասնակցել ես, ինչ կուզենայիր ավելացնել։

Առյուծի մասին

3.Երրորդ ուսումնական շրջանում մեր քննարկված ուսումնական նյութերից, որն էր ավելի հետաքրքիր, որն էր ավելի դժվար, որը`հեշտ։

ծաղիկ տեղափոխել

Ինչ թեմաներ կուզենայիր լիներ , որ չկա։

Ոչ մի բան

Տեղադրիր այն ուսումնական նյութերի հղումները, որոնց առաջադրանքները կատարել ես։

4. Գործնական պարապմունքներից որին ես մասնակցել և ինչ ես սովորել։

որ պետք է զգուշ աշխատել գործիքներով։

5.Նշիր այգեգործական մի քանի գործիքներ և դրանց կիրառելիությունը։

հումուսի ստացում։

.Թվարկիր այն կանոնները, որոնք պետք է կիրառել գործիքներից օգտվելու ժամանակ։

Որ պետ է բահով զգուշ աշխատել որ հետևին չըտուժի։

7. Ստացած գիտելիքներդ կկարողանա՞ս օգտագործել քո առօրյայում, կենցաղում, շրջապատում, այգում։ Բեր օրինակներ։

օրինակ ծաղիկ տեղափոխել այո

8. Քանի ֆլեշմոբի ես մասնակցել

3 հատ

Մթնաձոր տանող միակ արահետն առաջին ձյունի հետ փակվում է. մինչև գարուն ոչ մի մարդ ոտք չի դնում անտառներում: Սակայն Մթնաձորում այժմ էլ թավուտ անտառներ կան, ուր ոչ ոք չի եղել: Ծառերն ընկնում են, փտում, ընկած ծառերի տեղ նորն է ծլում, արջերը պար են խաղում, սուլում են չոբանի պես, ոռնում են գայլերը, դունչը լուսնյակին մեկնած, վարազները ժանիքով վարում են սև հողը, աշունքվա փ□ած կաղիններ ժողովում: Մի ուրույն աշխարհ է Մթնաձորը, քիչ է ասել կուսական ու վայրի: Թվում է, թե այդ մոռացված մի անկյուն է այն օրերից, եր□ դեռ մարդը չկար, և բրածո դինոզավրը նույնքան ազատ էր զգում իրեն, ինչպես արջը մեր օրերում: Գուցե այդպես է եղել աշխարհն այն ժամանակ, երբ քարածուխի հսկա շերտերն են գոյացել և շերտերի վրա պահել վաղուց անհետացած բույսերի ու սողունների հետքեր: Հիմա էլ Մթնաձորում մուգ-կանաչ մաշկով խլեզներ կան՝ մարդու երես չտեսած, մարդուց երկյուղ չունեցող: Պառկում են քարերի վրա, արևի տակ. ժամերով կարող եք նայել, թե ինչպես է զարկում փորի մաշկը, թույլ երակի պես, կարող եք բռնել նրանց: Խլեզները Մթնաձորում մարդուց չեն փա□չում: Բարձր են Մթնաձորի սարերը. դրանից է, որ ամռան երկար օրերին էլ արևը մի քանի ժամ է լույս տալիս Մթնաձորի անտառներին: Եվ երբ հեռավոր հարթավայրերում արևը նոր է թեքվում դեպի արևմուտք, Մթնաձորում ստվերները թանձրանում են, սաղարթի տակ անթափանց խավար է լինում, արջերը որսի են դուրս գալիս, վարազներն իջնում են ջուր խմելու, իր որջի առաջ զիլ ոռնում է գայլը, ոռնոցը հազարբերան արձագանքով զրնգում է Մթնաձորում: Գիշեր է դառնում, և գիշերվա հետ որսի են ելնում Մթնաձորի բնիկները: Արջը տանձ է ուտում, իրար թաթով են տալիս, թավալգլոր են լինում չոր տերևների վրա, դարան մտնում, հենց որ զգում են վայրի խոզերի մոտենալը: Արջը գիտե վարազի ժանիքի թափը, նախահարձակ չի լինում: Եթե տկար մի խոզ ետ մնա մյուսներից, արջը թաթի մի հարվածով ճեղքում է փափուկ վիզը, մի երկու պատառ լափում, լեշը ծածկում չոր ցախով ու տերևներով, քար դնում վրան, փնթփնթալով հեռանում, մինչև լեշը հոտի: Եթե հանկարծ վարազները լսեն ետ մնացած խոզի ճիչը… Սրածայր թրերի պես շողշողում են ժանիքները, անշնորհք շարժումներով ար□ին մնում է բարձրանալ կաղնու վրա: Կատաղի ձիերի պես վարազները վրնջում են, ժանիքներով ակոսում կաղնու տակ, զարկում ծառի բնին: Մթնաձորի ծերունի անտառապահը մի գարունքի տեսել է վարազի կմախքը` ժանիքը մինչև արմատը խրված ծառի բնում, ծառի ճյուղի արանքում արջի սատկած քոթոթին։

Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո’ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

Տեքստում ընդգծված նախադասության մեջ պար են խաղում, բառակապակցությունը արտահայտի՛ր մեկ բառով:

Տեքստից դուրս գրի՛ր տրված բառերի հականիշները.ա/լույս բ/թաց գ/ջահել դ/կենդանի

Կազմի՛ր երկու նախադասություն՝ անտառ բառը օգտագործելով ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով:

Ո՞րն է ագռավի ձայն դարձվածքի ճիշտ իմաստը.ա/գեղեցիկ ձայն բ/բարձր ձայնգ/ուժեղ, խլացնող ձայնդ/կոշտ, կոպիտ ձայնԻ՞նչ էին անում ընդգծված նախադասության մեջ.ա/գայլերըբ/վարազներըգ/ծառերըդ/արջերըՏեքստում ընդգծված բառերից ստացի՛ր բայեր: Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկ պարզ ընդարձակ նախադասություն, որի մեջ շաղկապ լինի:Տեքսում ընդգծված նախադասություններից դուրս գրիր երկու ստորոգյալ:Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.Պոզեր ունի այծ ճէ,Թևեր ունի, թռչուն չէ: Տեքստը բաժանիր երկու մասի և վերնագրի՛ր: Ինչպիսի՞ աշխարհ էր Մթնաձորը:ա/մուգ-կանաչբ/արահետներով ու բացատներով հարուստգ/կուսական ու վայրիդ/քարածուխի հսկա շերտերով հարուստԻնչո՞ւ էր արջը վախենում վարազից: Նկարագրի՛ր վարազներին:Պատմվածքում ի՞նչը քեզ դուր չեկավ:

Մթնաձոր տանող միակ արահետն առաջին ձյունի հետ փակվում է. մինչև գարուն ոչ մի մարդ ոտք չի դնում անտառներում: Սակայն Մթնաձորում այժմ էլ թավուտ անտառներ կան, ուր ոչ ոք չի եղել: Ծառերն ընկնում են, փտում, ընկած ծառերի տեղ նորն է ծլում, արջերը պար են խաղում, սուլում են չոբանի պես, ոռնում են գայլերը, դունչը լուսնյակին մեկնած, վարազները ժանիքով վարում են սև հողը, աշունքվա փ□ած կաղիններ ժողովում: Մի ուրույն աշխարհ է Մթնաձորը, քիչ է ասել կուսական ու վայրի: Թվում է, թե այդ մոռացված մի անկյուն է այն օրերից, եր□ դեռ մարդը չկար, և բրածո դինոզավրը նույնքան ազատ էր զգում իրեն, ինչպես արջը մեր օրերում: Գուցե այդպես է եղել աշխարհն այն ժամանակ, երբ քարածուխի հսկա շերտերն են գոյացել և շերտերի վրա պահել վաղուց անհետացած բույսերի ու սողունների հետքեր: Հիմա էլ Մթնաձորում մուգ-կանաչ մաշկով խլեզներ կան՝ մարդու երես չտեսած, մարդուց երկյուղ չունեցող: Պառկում են քարերի վրա, արևի տակ. ժամերով կարող եք նայել, թե ինչպես է զարկում փորի մաշկը, թույլ երակի պես, կարող եք բռնել նրանց:փ Խլեզները Մթնաձորում մարդուց չեն փա□չում: Բարձր են Մթնաձորի սարերը. դրանից է, որ ամռան երկար օրերին էլ արևը մի քանի ժամ է լույս տալիս Մթնաձորի անտառներին: Եվ երբ հեռավոր հարթավայրերում արևը նոր է թեքվում դեպի արևմուտք, Մթնաձորում ստվերները թանձրանում են, սաղարթի տակ անթափանց խավար է լինում, արջերը որսի են դուրս գալիս, վարազներն իջնում են ջուր խմելու, իր որջի առաջ զիլ ոռնում է գայլը, ոռնոցը հազարբերան արձագանքով զրնգում է Մթնաձորում: Գիշեր է դառնում, և գիշերվա հետ որսի են ելնում Մթնաձորի բնիկները: Արջը տանձ է ուտում, իրար թաթով են տալիս, թավալգլոր են լինում չոր տերևների վրա, դարան մտնում, հենց որ զգում են վայրի խոզերի մոտենալը: Արջը գիտե վարազի ժանիքի թափը, նախահարձակ չի լինում: Եթե տկար մի խոզ ետ մնա մյուսներից, արջը թաթի մի հարվածով ճեղքում է փափուկ վիզը, մի երկու պատառ լափում, լեշը ծածկում չոր ցախով ու տերևներով, քար դնում վրան, փնթփնթալով հեռանում, մինչև լեշը հոտի: Եթե հանկարծ վարազները լսեն ետ մնացած խոզի ճիչը… Սրածայր թրերի պես շողշողում են ժանիքները, անշնորհք շարժումներով ար□ին մնում է բարձրանալ կաղնու վրա: Կատաղի ձիերի պես վարազները վրնջում են, ժանիքներով ակոսում կաղնու տակ, զարկում ծառի բնին: Մթնաձորի ծերունի անտառապահը մի գարունքի տեսել է վարազի կմախքը` ժանիքը մինչև արմատը խրված ծառի բնում, ծառի ճյուղի արանքում արջի սատկած քոթոթին

Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո’ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

Փռած

Երբ

Փաղջում

արևին

2.      Տեքստում ընդգծված նախադասության մեջ պար են խաղում, բառակապակցությունը արտահայտի՛ր մեկ բառով:

պարել

3.      Տեքստից դուրս գրի՛ր տրված բառերի հականիշները.
ա/լույս   մութ

բ/թաց    փակ  

գ/ջահել     ծեր
դ/կենդանի անկենթան

4.      Կազմի՛ր երկու նախադասություն՝ անտառ բառը օգտագործելով ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով:

նա էնքան մեծ էր ոնցոր անտառ լիներ։

5.      Ո՞րն է ագռավի ձայն դարձվածքի ճիշտ իմաստը.

ա/գեղեցիկ ձայն
 բ/բարձր ձայն

գ/ուժեղ, խլացնող ձայն

դ/կոշտ, կոպիտ ձայն

6.      Ի՞նչ էին  անում ընդգծված նախադասության մեջ.
ա/գայլերը
բ/վարազները
գ/ծառերը
դ/արջերը

7.      Տեքստում ընդգծված բառերից ստացի՛ր բայեր:

երկուղի երկուղել

երկար երկարեր

որս որսել

հարվածով հարվածել

8.      Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկ պարզ ընդարձակ նախադասություն, որի մեջ շաղկապ լինի:

ինչպես է զարկում փորի մաշկը, թույլ երակի պես, կարող եք բռնել նրանց:

9.       Տեքսում ընդգծված նախադասություններից դուրս գրիր երկու ստորոգյալ:

Ծառերն ընկնում են,

10.   Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
Պոզեր ունի այծ ճէ,
Թևեր ունի, թռչուն չէ:

թիթեռ

11.   Տեքստը բաժանիր երկու մասի և վերնագրի՛ր:

12.   Ինչպիսի՞ աշխարհ էր Մթնաձորը:
ա/մուգ-կանաչ
բ/արահետներով ու բացատներով հարուստ
գ/կուսական ու վայրի
դ/քարածուխի  հսկա շերտերով հարուստ

13.   Ինչո՞ւ էր  արջը վախենում վարազից:

Արջ վախենում էր վարազից քանի որ նա գիտեր վարազի ժանքը։

14.   Նկարագրի՛ր վարազներին:

վարազներ շատ մեծ ժանիքներ ունեյն։։

15.   Պատմվածքում ի՞նչը քեզ դուր չեկավ:

որ ծառեր փդում էին և ընկնում.